Osmanlı İmparatorluğunda ekonomik yaşam ile ilgili genel bilgiler.Üretim, tecim, maliye ve para politilarının özellikleri ile ilgili maddele...
Osmanlı İmparatorluğunda ekonomik yaşam ile ilgili genel bilgiler.Üretim, tecim, maliye ve para politilarının özellikleri ile ilgili maddeler halinde bilgiler.
1. ÜRETİM
Toprak Yönetimi, Ziraat ve Hayvancılık
Osmanlılarda toprak yönetimine çok ehemmiyet verilmiştir. Osmanlı toprak rejimi Moğol, Bizans, Selçuklu toprak rejimlerinin izlerini taşıyordu.
Fethedilen topraklar tahrir denilen defterlere kaydedilirdi. Fatih ve Kanunî zamanında toprakla ilgili türlü kanunlar çıkarıldı, düzenlemeler yapılmış oldu.
1. Mülk Arazi
• Mülkiyeti kişilere aitti.
• Miras bırakılabilir, satılabilir, vakfedilebilirdi.
a. Öşrî Arazi : Müslüman kişilere ait mülk topraklardı. Bu toprakların sahipleri ü-rünlerinin belli başlı bir kısmını öşr olarak vermekteydiler.
b. Haraçî Arazi : Müslüman olmayanlara ait mülk topraklar.
2. Mirî Arazi
• Devlete ait arazidir.
• Tımar sahibi sipahilerce ekilip-biçilmek koşuluyla köylülere verilirdi.
• Kullanma hakkı babadan oğula geçerdi, ama toprak satılamazdı.
• Tımarlı sipahi, devlet adına bu toprağı reayaya tapular ya da tapusunu geri alıp bir başkasına verebilirdi.
• Tımarlı sipahiler, devlet adına reayadan toprağın kirasını alırdı.
Reaya’nın belirgin bir niçin olmadan toprağı üç yıldan fazla bir süre boş bırakması yasaktı. Bu durumda olanların topraklan ellerinden alınırdı. Toprağı boş bırakanlardan da çift-bozan vergisi alınırdı.
Bu yolla, üretimin sürekliliği sağlanıyordu.
Vakıf Arazi : Geliri hayır kurumlarına ayrılmış olan araziydi.
Ocaklık Arazi : Gelirleri kale muhafızlarına ve tersane giderlerine ayrılan araziydi.
Yurtluk Arazi : Sınır boylarındaki arazilerin gelirleri, bu sınırları bekleyen kimselere verilirdi.
Mukataa : Devlet elinde kalan ve gömü adına iltizama verilen araziydi.
Paşmaklık : Geliri padişah hanımlarına ya da kızlarına bırakılan araziydi.
• Osmanlı ekonomisi esas olarak tarıma dayanıyordu. Ziraat yaşamı içinde de hayvan yetiştiriciliği ilk sırayı almaktaydı.
• Bağ-bahçe tarımı daha çok sulama imkânlarının olduğu bölgelerde yapılıyordu. Bunların yanı sıra tahıl tarımı geniş alanları kaplıyordu.
• Devlet, üretiminin devamlı ve kafi olması için lüzumlu önlemleri alıyordu.
Hayvancılık kendi alanında da tımarlı sipahilerin üstün çabaları görülürdü. At yetiştiriciliğine çok ehemmiyet verilirdi. Koyun, keçi, sığır, yetiştirilen başlıca hayvanlardandı.
YORUMLAR