Alaşehir - Manisa Bilgiler İlçe nüfusu: 99.110 Kent nüfusu: 47.722 Köy ve şehir nüfusu: 51.388 Nüfus itibariyle: 2011 Yüzölçümü...
Alaşehir - Manisa
Bilgiler
- İlçe nüfusu: 99.110
- Kent nüfusu: 47.722
- Köy ve şehir nüfusu: 51.388
- Nüfus itibariyle: 2011
- Yüzölçümü: 977 km²
- Yükselti: 189 metre
- Koordinatla
- ülke: Türkiye
- Coğrafi Bölge: Ege
- İl: Manisa
- Posta kodu: 45600
- Alan kodu: 0236 653/4
- Plaka: 45 Z XXXX, 45 ZX XXX, 45 KA XXX
- Kaymakam: Musa USLAN
- Belediye başkanı: Gökhan Karaçoban
Coğrafya
Alaşehir İlçesi, İç Ege Bölgesinde, Garp Anadolu'daki doğu-batı yönlü ovalardan birisi olan Gediz ovasının şark kesiminde mevcuttur. Yüzölçümü 977 km².dir.
Alaşehir ilçe merkezi 28 aşama 31 dakika 38 saniye şark boylamı, 38 aşama 21 dakika 41 saniye şimal enlemi üstünde mevcuttur
İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 189 metredir.
Yeryüzü şekilleri
İlçe, Alaşehir çayının da içinden akmış olduğu bir grabenden ve bu durumu güneyden ve kuzeyden sınırlayan oldukça yüksek yayla ve dağlardan ibarettir. İlçenin coğrafi alanı içinde dört mühim jeomorfolojik birim mevcuttur. Bu jeomorfolojik üniteler güneydeki Bozdağlar hacmi, kuzeyindeki Uysal dağları hacmi ve bu iki dağ hacmi arasındaki Alaşehir ovası ve güneydoğusundaki engebeli Uluderbent çayı vadisidir.
Bozdağların averaj yükseltisi 1000-1100 m kadar olan yayla yüzeyleri üstünde bir takım yerlerde yükseltisi 2000 m'yi aşan doğudan batıya doğru Dindarlı Dağları (1040 m), Çaldağı (1430 m), Karaöküz Dağı (1396 m), Hacıalikarlığı (1839 m), Gözlüğbaba Dağı (1879 m), Çulha Dağı (1555 m), Karadağ (1400 m) ve Kartal Tepe (2070 m) benzer biçimde yüksek doruklar mevcuttur. Genel olarak 1000 m yükseklikte bulunan kuzeydeki dağlık kütleyi ise, doğudan batıya doğru sırasıyla Uysal Dağları (1311 m), Umurbaba Dağı (1555 m), Karadağ (1108 m) ve Kaysan Tepe (1135 m) oluşturmaktadır.
Gediz Nehrinin bir kolu olan Alaşehir Çayı'nın içinden akmış olduğu Alaşehir Ovası, doğuda Kocaçay'ın dar bir yarma vadiden çıkıp ovaya dahil olduğu kesimden başlamakta, Alaşehir çayının Gediz nehrine kavuştuğu Salihli ovasına kadar devam etmektedir. 8 ilâ 15 km genişliğindeki ova verimli topraklara haizdir. Alaşehir çayının kuzeyden güneye doğru akan mühim bir deresi olmamasına rağmen güneyde Alaşehir Derbendi, Buldan Derbendi, Sarıkızçayı, Zeytin Çayı, Avra Çayı, Şahyar Deresi, Alkan Çayı, Kurudere, Değirmendere ve Göbekli Deresi benzer biçimde güneyden kuzeye doğru akan dereleri vardır.
Gediz grabeninin şark kısmını oluşturan Alaşehir çayı vadisi, Garp Anadolu Fay kuşağı içinde deprem riskinin yüksek olduğu bir sahadır. Kandilli Rasathanesi kayıtlarına bakılırsa 28 Mart 1969 tarihinde 6.5 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiş; bu depremde 68 şahıs ölmüş, 4651 konutta yıkılmış ya da çok ağır hasar görmüştür.
İklim
İlçede Akdeniz ikliminden karasal iklime geçiş özelliği gösteren bir iklim egemendir. Genel olarak ılıman bir iklimin geçmiş olduğu Alaşehir'de yaz ayları oldukça sıcak ve kurak geçer. Yazın bölümde sıcaklığın 40 dereceye kadar çıkmış olduğu görülür. Kışın senelik yağış averajı 500 mm3 olup, yağışların büyük bir bölümü kış aylarında düşer.
Iktisat
İlçe ekonomisi ziraat, hayvancılık, sanayie dayalıdır. Yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler, üzüm başta olmak suretiyle, tütün, pamuk, tahıl, armut ve zeytin yetiştirilir. Hayvancılıkta sığır ve koyun yetiştirilir. İlçede bununla birlikte 60 üzüm ihracatı icra eden şirket, 40 üzüm işletmesi, Tariş üzüm Entegre Tesisleri ve Suma Fabrikası ile Sarıkız Maden Suyu Fabrikası mevcuttur...
Tarih
Bergama periyodu
Philadelphia adı Türkçe'de, ‘kardeş sevgisi' anlamına gelir. Philadelphia'nın kuruluşu Attaloslar Kralı Attalos II'ye dayanır. M.Ö. 159 yılından başlayarak başkent Bergama Krallığı'nın yönetimine geçen II. Attalos, kurduğu şehirlerle ve kültüre verdiği destekle ün yapmıştır. Gezim şehri Antalya da II. Attalos tarafınca kurulmuştur ve Attaleia (Tr. "Attalos şehri") denilmiştir. Attalos kendisinden önceki kral olan ağabeyi Eumenes'i çok seviyordu. II. Attalos bu sebepten "kardeşini seven" diye çevrilebilen "Philadelphus" lakabıyla bilinirdi. Philadelphia şehrinin madeni paraları da birbirine tıpatıp çok benzeyen bu iki kardeşin görüntüsünü taşır. Onların birbirlerine duydukları kardeş sevgisi de yeni kurulmuş olan şehrin isminde ifadesini bulmuştur.
William Barclay'a bakılırsa bu yeni yerleşimin gayesi, bir Grek kültür merkezi olarak komşuları Misya, Lidya ve Frigya'yı etkilemekti. Bu mevzuda öylesi bir başarı sağlandı ki, Lidya halkı M.Ö. 19'da yalnızca Grekçe konuşmaya hatta kendilerini Grek hissetmeye başladılar. Bununla Philadelphia kenti, Yunan edebiyatının ve biliminin barışçı bir şeklide yayılmasının başlangıç noktası oldu. Süre içersinde genişleyen Roma egemenliği ile beraber kent bir Roma kent haline dönüştü. Constantine'nin hükümdarlığı yeni bir başkent kurarak kendi ismini verdiği Constantinepois'e taşıyarak Roma'yı ikiye ayırmasının arkasından Doğru Roma İmparatorluğunun kadim kentlerinden biri olan kent, 1451 senesinde Osmanlı tarafınca feth edilene değin Bizans'ın Anadolu üstündeki son olarak kalesi olma hususi durumunu korudu. Fatih Sultan Mehmet bir tek 2 yıl sonrasında Consatantinepolis'is fethederek bir tarihe geçti.
Roma periyodu
Bugün Alaşehir adıyla malum Filadelfiya, Sart'ın ortalama 50 km kadar güneydoğusunda, geniş bir volkanik ovanın kenarında kuruluydu. Zaman içinde sönmüş yanardağların izleri ve her tarafa bıraktığı tüfü hala görülebiliyordu. Böylece Alaşehir Ovası çok verimli topraklara haiz oldu. Alaşehir antik dönemden bugüne dek bağcılıkla ün kazanmıştır. Öte taraftan yörenin bu yapısı büyük tehlikeleri de içeriyordu. Filadelfiya'daki deprem izleri başka yörelere bakılırsa daha yoğundu. M.S. 17'de Sart'ın yanı sıra on kenti yıkan korkulu depremin sarsıntıları başka yerlerde sona ererken, Filadelfiya'da seneler sonrasında dahi hissedilmeye devam etti. M.Ö. 63 senesinde Amasya'da doğan ünlü coğrafyacı Strobo Filadelfiya'ya "deprem şehri" lakabını vermişti. Hakikaten de Filadelfiya'da derhal her gün artçı şoklar hissediliyordu. Kent halkının büyük bir kesimi yeni sarsıntılardan ve yıkıntı taşlarından korktukları için açık arazide çadırlarda kalmayı tercih ediyordu.
Korkulu depremden sonrasında Roma imparatoru Tiberius, Sart'a yapmış olduğu yardım benzer biçimde Filadelfiya'ya da yardım etti, kent halkı onun onuruna şehrin ismini "Kayser'in yeni şehri" anlamında Neocaesaria olarak değiştirdi. Seneler sonrasında imparator Vespusyan Flavius'un döneminde yine isim değişikliği oldu. Şimdiki Alaşehir bir süre için Filavya ismini taşıdı.
Bizans periyodu
Bizans döneminde mühim bir askeri üs olan şehir, bir süre Arap saldırılarına uğramıştır. Süre içinde yaşanmış olan depremlerle kentteki yapılar hasar görmüştür.
Selçuklu periyodu
Malazgirt Savaşı (1071) sonrasında yöreye gelen bir takım Türkmen boyları buraya yerleşmiştir. Alaşehir, Selçuklular ile Bizanslılar içinde sık sık el değiştirmiştir. Kentin ismi Selçuklular döneminde Türkmenler tarafınca Alaşehir olarak adlandırılmıştır.
Anadolu Beylikleri periyodu
Aydınoğulları Beyliğinin himayesi altında kalmıştır. başkent sınırları içerisindedir.
Osmanlı periyodu
Yıldırım Beyazıt tarafınca 1391'de Osmanlı topraklarına iştirak etmiştir. İsmini Yıldırım Beyazıt döneminde almıştır. Timur istilasından sonrasında yaşanmış olan Fetret Devri sürecinde, 1402'de tekrardan Osmanlı topraklarına dahil olmuştur. 19. yüzyılda Aydın Vilayeti'nin Saruhan Sancak'ına bağlı bir kasaba olan Alaşehir, Cumhuriyetin İlanı'na kadar Aydın İli Manisa Sancağına bağlı kalmıştır.
Kurtuluş Savaşı periyodu
I. Dünya Savaşı'ndan sonrasında Mondros Mütarekesi'ne dayanılarak başlatılan Ege'deki Yunan işgaline karşı direnişi örgütlemek amacıyla, Erzurum Kongresi'nden kısa bir süre sonrasında Alaşehir Kongresi (16 -25 Ağustos 1919) yapılmıştır. Bu kongrenin toplanmasına Balıkesir eski Mutasarrıfı Hacı Muhittin Bey'in mühim katkıları olmuştur. Bu kongrenin Erzurum ve Sivas Kongrelerinden farkı, sivil memurlar ve mahalli eşrafın önderliğinde toplanmasıdır. Bu kurultay ile Alaşehir'in Anadolu'da Kuvva-yı Milliye'nin örgütlenmesinde katkısı olmuştur.
15 Mayıs 1919'da İzmir'e giren Yunan ordusu 24 Haziran 1920'de Alaşehir'e varmış, 5 Eylül 1922 tarihinde Türk ordusu tarafınca geri alınmıştır. Ulusal Savaşım'de işgalci Yunanlılara karşı kafa kaldıran ve bu maksatla milis teşkilatları kurarak direnen ilk şehirlerimizden biri Alaşehir‘dir .
Türkiye Cumhuriyeti periyodu
Cumhuriyetin ilanından sonrasında Manisa iline bağlı ilçe konumunu sürdürmüştür.
Alaşehir'den günümüze gelebilen zamanı eserler içinde ; Philadephia (Aziz Yuhanna) Kilisesi, Yıldırım Beyzıt Camisi, Şeyh Sinan Camisi ve Türbesi, Güdük Minare Camisi, Yağhane Camisi,Kadı Şeyh Camisi ve Türbesi, Rahmanlı Dede (Tepeköy köyünde), mevcuttur.
Kültür
Sultaniye üzümünün yetişdiği ender bölgelerden biridir , yiyecek kültürü gelişmiştir, Ege bölgesi olduğundan genel anlamda zeytinyağlı ve hafifçe yemekler yenilir.
Filadelfiya Kilisesi (ST. Jean Kilisesi)
İncil de ismi geçen yedi kilisenin yediside şimdiki Türkiye toprakları içindedir. Filadelfiya Kilisesi de ekranda görülen pencereden biridir.
Alaşehir Pergamon Kralı II. Attalos (M.Ö. 150-138) tarafınca kurulmuş olup, o dönemdeki adı Filadelfiya'dır. Bergama Krallığı zamanında mühim bir şehir olan Filadelfiya, Roma döneminde de önemini korumuştur. Roma döneminde daha da gelişen şehir M.S. 40 yıllarında Hıristiyanlığın yaygınlaşması ile beraber Pavlus'un müritlerinin toplandığı bir yer olmuştur. Filadelfiya Kilisesi, Pavlus döneminde kurulmuştur.
Manisa
Alaşehir Kongresi
Saruhanlı - Manisa
ALAŞEHİR, Garp Anadolu'da, Manisa iline bağlı ilçe; 91 362 nüf. (1990), 977 km1'; 1 nahiye, 65 köy. Merkezi Manisa'nın 110 km G.-G.-D.'sunda Alaşehir, 36 649 nüf. (1990). TARİH. Antik Phıladelpheıa'nın yerine kurulan Alaşehir, mühim bir bızans kale- siydi. 1075‘ten sonrasında Türklerin eline geçti. XIII.yy.'da Latinler'ce yağmalandı. 1335‘te Aydınoğlu Umur Bey tarafınca ele geçirilmesiyle kati olarak türk egemenliğine girdi. Bayezit I (Yıldırım) döneminde fethedildiysede (1391), Timur istilasından sonrasında Cüneyt Bey in eline geçti. Murat II döneminde(1421-1451) kati olarak osmanlı topraklarına katıldı. Alaşe- 326 hir Kurtuluş savaşı esnasında burada toplanan Alaşehir* ulusal kongresi ile ismini duyurdu. 24 haziran 1920'de Yunanlılarda işgal edildi; 4 eylül 1922'de kurtarıldı. ARKEOLOJİ ve MİMARLIK. Köy yolu yapımı esnasında dörtgen planlı, taş ve tuğladan yapılmış bizans mezarları bulundu. Bayezit l'in yaptırdığı Yıldırım camisi, Ankara savaşı yüzünden tamamlanamamış; yakın dönemde halkın yardımıyla bitirilmiştir. Şeyhsinan camisi (1465) Selçuklu mimarlığı üslubundadır; yakınında Şeyh Sinan'ın türbesi ve zaviyesi vardır. Uç kattan oluşan olduğu sanılan Kurşunlu han'dan (1535-1548) kemerli dehlizler kalmıştır.
Kaynak: Büyük L.
Kaynak: Büyük L.
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR