Kangal, Sivas ilinin bir ilçesidir. Tarihi Eski devirlerdeki ismi "Arangas"yada "Aranga"'dır.Kangal, ilk ça...
Kangal, Sivas ilinin bir ilçesidir.
Tarihi
Eski devirlerdeki ismi "Arangas"yada "Aranga"'dır.Kangal, ilk çağlardan beri yerleşimin varolduğu bir bölgedir. “Karaseki Bölgesiâ€nde, Akçakale Köyü'nde, “Hitit Şehri†kalıntıları ve iskânları tespit edilmiştir. İlk çağlara ait birçok bulgu, çeşitli müzelerde sergilenmektedir: Havuz beldesi, Karaseki bölgesinde bulunan, Geç Hitit dönemine ait “Kapı Aslanı†heykeli Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde; Yarhisar Höyüğü'nde bulunan, yine Hitit dönemine ait, üzeri hiyeroglif yazılı altın mühür yüzük, Sivas Müzeler Müdürlüğü'nde sergilenmektedir.
1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türk hakimiyetine giren Kangal, Selçuklu Devleti ve Danişmend Devleti egemenliklerini görmüştür. 1413'te I. Bayezid devrinde Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Kangal, 1302 Tarihli Sivas Salnamesi'nde “kaza†olarak geçer. 1902'de ilçe olmuştur; ilk kaymakam olarak eski Sivas valilerinden Muammer Bey atanmıştır.
Milli Mücadele döneminde, bazı larda geçen adı ile “Ulviye Kadın Cemiyetiâ€nin bir şubesi de Kangal'da açılmıştır. Sivas Kongresi sırasında çıkarılan, Milli Mücadele'nin ilk resmi yayını “İrade-i Milliye Gazetesiâ€nde yayınlanan bir nizamnâme ile kurulan ve Anadolu'nun birçok kentinde faaliyet gösteren “Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyetleriâ€nin ilk şubelerinden biri Kangal'da açılmış, Milli Mücadele'ye cephe gerisinde çok önemli hizmetlerde bulunmuştur.
İlçenin Şimdiki Durumu Nüfusu 12.000 ile 14.000 arasında değişen ilçe sürekli göç vermekte, ilçenin nüfusu giderek azalmaktadır. Önceki yıllar, İstanbul başta olmak üzere büyük illere göç veren ilçe, son yıllarda Sivas merkezine de göç vermektedir. Termik Santrali'nde çalışan işçilerinden azımsanamayacak bir kısmı Sivas merkeze, özellikle eğitim imkânlarının ilçede kısıtlı olması nedeniyle, göç etmektedir. Ayrıca ilçede 1996 yılında öğretime başlayan birde yüksek okul(Kangal Meslek Yüksek Okulu)bulunmaktadır.Yüksek okulda; Teknik programlar bölümüne bağlı "Makina-Elektrik-Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama", İktisadi ve İdari Programlar bölümüne bağlı "İşletme-Muhasebe" bölümleri bulunmaktadır.
Yüksek okul, Kangal ilçe merkezinde bulunmaktadır. Yüksekokul kampüsü içerisinde 3 katlı okul binası, öğrenci yurdu,yemekhane, çamaşırhane, atölye ve laboratuar binaları bulunmaktadır. Kampüs içerisinde, kapalı ve açık basket, voleybol, futbol sahaları ile masa tenisi salonu bulunmaktadır. Yüksekokul binasında; 10 adet derslik, 1 bilgisayar laboratuarı, 1 elektrik ölçme laboratuarı, 1 görsel derslik ve kantin bulunmaktadır.
Kangal köpeği, Kangal Koyunu, meşhurdur.
Ayrıca Kangal balıkları, Sedef Hastalığı (psoriasis) adı verilen bir cilt hastalığının tedavisinde alternatif metod olarak kulanılıyorlar.
Ayrıca Sivas kangal köpekleri' , Namibia`da yaygın bir şekilde yerli çiftciler tarafindan kulanılıyor.Güney Afrika Cumhuriyetindeki çiftçiler hayvanlarını ve ekinlerini başta Çitalar olmak üzere yırtıcı hayvanlardan korumak için bu köpekleri kullanıyorlar.
Alman çoban köpeklerinden daha üstün koruyucu yeteneklere sahip oldukları belirtilir.
Şive
Türkçenin Kangal ilçesinde kullanılan şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:
3. Batı Anadolu ağızları
3.1.1. Afyonkarahisar, Eskişehir, Uşak, Nallıhan
3.1.2. Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik
3.1.3. Aydın, Burdur, Denizli, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla
3.1.4. Antalya
3.2. İzmit, Sakarya
3.3.1. Zonguldak, Devrek, Ereğli
3.3.2. Bartın, Çaycuma, Amasra
3.3.3. Bolu, Karabük, Ulus, Kurucaşile
3.3.4. Kastamonu
3.4.1. Göynük, Mudurnu, Kıbrıscık, Seben
3.4.2. Kızılcahamam, Beypazarı, Çamlıdere, Güdül, Ayaş
3.4.3. Çankırı, İskilip, Kargı, Bayat, Osmancık, Tosya, Boyabat
3.5.1. Sinop, Alaçam
3.5.2. Samsun, Kavak, Çarşamba, Terme
3.5.3. Ordu, Giresun, Şalpazarı
3.6.1. Ladik, Havza, Amasya, Tokat, Erbaa, Niksar, Turhal, Reşadiye, Almus
3.6.2. Zile, Artova, Sivas, Yıldızeli, Hafik, Zara, Mesudiye
3.6.3. Şebinkarahisar, Alucra, Suşehri
3.6.4. Kangal, Divriği, Gürün, Malatya, Hekimhan, Arapkir
3.7.1. Akçadağ, Darende, Doğanşehir
3.7.2. Afşin, Elbistan, Göksun, Andırın, Adana, Hatay, Tarsus, Ereğli
3.7.3. Kahramanmaraş, Gaziantep
3.7.4. Adıyaman, Halfeti, Birecik, Kilis
3.8. Ankara, Haymana, Bala, Şereflikoçhisar, Çubuk, Kırıkkale, Keskin, Kalecik, Kızılırmak, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Kayseri, Şarkışla, Gemerek
3.9. Konya, Mersin
Genel bilgiler
Telefon kodu 457 fakat şehir arası aramysa yapıcağınız 346 sayısını kullanın En son demir export basklınıyla gündeme geldi.
Kangal köpekleri ile ün salmıştır Trt Turizm Belgeselde bunun için belgesel verildi.Açılması beklenen TCDD demiryolu halen açılamadı "Kangal ağaları" diye bilinen aile aslen Haymanalı olup bu ailenin çeşitli şehirlerde akrabaları bulunmaktadır. Abdurrahman Paşanın yardımlarıyla tapu kayıtlarında görüldüğü üzere birçok yeri sahiplenmişlerdir.Mihrali beyde padişahın himmetiyle birçok yere sahip olmuş bir kısım arazileride tavşankuluoğlu Hüseyine vermiştir.Geniş toprak sahibi bu aileler Kangallı değildir.
Tarihi
Eski devirlerdeki ismi "Arangas"yada "Aranga"'dır.Kangal, ilk çağlardan beri yerleşimin varolduğu bir bölgedir. “Karaseki Bölgesiâ€nde, Akçakale Köyü'nde, “Hitit Şehri†kalıntıları ve iskânları tespit edilmiştir. İlk çağlara ait birçok bulgu, çeşitli müzelerde sergilenmektedir: Havuz beldesi, Karaseki bölgesinde bulunan, Geç Hitit dönemine ait “Kapı Aslanı†heykeli Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde; Yarhisar Höyüğü'nde bulunan, yine Hitit dönemine ait, üzeri hiyeroglif yazılı altın mühür yüzük, Sivas Müzeler Müdürlüğü'nde sergilenmektedir.
1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türk hakimiyetine giren Kangal, Selçuklu Devleti ve Danişmend Devleti egemenliklerini görmüştür. 1413'te I. Bayezid devrinde Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Kangal, 1302 Tarihli Sivas Salnamesi'nde “kaza†olarak geçer. 1902'de ilçe olmuştur; ilk kaymakam olarak eski Sivas valilerinden Muammer Bey atanmıştır.
Milli Mücadele döneminde, bazı larda geçen adı ile “Ulviye Kadın Cemiyetiâ€nin bir şubesi de Kangal'da açılmıştır. Sivas Kongresi sırasında çıkarılan, Milli Mücadele'nin ilk resmi yayını “İrade-i Milliye Gazetesiâ€nde yayınlanan bir nizamnâme ile kurulan ve Anadolu'nun birçok kentinde faaliyet gösteren “Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyetleriâ€nin ilk şubelerinden biri Kangal'da açılmış, Milli Mücadele'ye cephe gerisinde çok önemli hizmetlerde bulunmuştur.
İlçenin Şimdiki Durumu Nüfusu 12.000 ile 14.000 arasında değişen ilçe sürekli göç vermekte, ilçenin nüfusu giderek azalmaktadır. Önceki yıllar, İstanbul başta olmak üzere büyük illere göç veren ilçe, son yıllarda Sivas merkezine de göç vermektedir. Termik Santrali'nde çalışan işçilerinden azımsanamayacak bir kısmı Sivas merkeze, özellikle eğitim imkânlarının ilçede kısıtlı olması nedeniyle, göç etmektedir. Ayrıca ilçede 1996 yılında öğretime başlayan birde yüksek okul(Kangal Meslek Yüksek Okulu)bulunmaktadır.Yüksek okulda; Teknik programlar bölümüne bağlı "Makina-Elektrik-Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama", İktisadi ve İdari Programlar bölümüne bağlı "İşletme-Muhasebe" bölümleri bulunmaktadır.
Yüksek okul, Kangal ilçe merkezinde bulunmaktadır. Yüksekokul kampüsü içerisinde 3 katlı okul binası, öğrenci yurdu,yemekhane, çamaşırhane, atölye ve laboratuar binaları bulunmaktadır. Kampüs içerisinde, kapalı ve açık basket, voleybol, futbol sahaları ile masa tenisi salonu bulunmaktadır. Yüksekokul binasında; 10 adet derslik, 1 bilgisayar laboratuarı, 1 elektrik ölçme laboratuarı, 1 görsel derslik ve kantin bulunmaktadır.
Kangal köpeği, Kangal Koyunu, meşhurdur.
Ayrıca Kangal balıkları, Sedef Hastalığı (psoriasis) adı verilen bir cilt hastalığının tedavisinde alternatif metod olarak kulanılıyorlar.
Ayrıca Sivas kangal köpekleri' , Namibia`da yaygın bir şekilde yerli çiftciler tarafindan kulanılıyor.Güney Afrika Cumhuriyetindeki çiftçiler hayvanlarını ve ekinlerini başta Çitalar olmak üzere yırtıcı hayvanlardan korumak için bu köpekleri kullanıyorlar.
Alman çoban köpeklerinden daha üstün koruyucu yeteneklere sahip oldukları belirtilir.
Şive
Türkçenin Kangal ilçesinde kullanılan şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:
3. Batı Anadolu ağızları
3.1.1. Afyonkarahisar, Eskişehir, Uşak, Nallıhan
3.1.2. Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik
3.1.3. Aydın, Burdur, Denizli, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla
3.1.4. Antalya
3.2. İzmit, Sakarya
3.3.1. Zonguldak, Devrek, Ereğli
3.3.2. Bartın, Çaycuma, Amasra
3.3.3. Bolu, Karabük, Ulus, Kurucaşile
3.3.4. Kastamonu
3.4.1. Göynük, Mudurnu, Kıbrıscık, Seben
3.4.2. Kızılcahamam, Beypazarı, Çamlıdere, Güdül, Ayaş
3.4.3. Çankırı, İskilip, Kargı, Bayat, Osmancık, Tosya, Boyabat
3.5.1. Sinop, Alaçam
3.5.2. Samsun, Kavak, Çarşamba, Terme
3.5.3. Ordu, Giresun, Şalpazarı
3.6.1. Ladik, Havza, Amasya, Tokat, Erbaa, Niksar, Turhal, Reşadiye, Almus
3.6.2. Zile, Artova, Sivas, Yıldızeli, Hafik, Zara, Mesudiye
3.6.3. Şebinkarahisar, Alucra, Suşehri
3.6.4. Kangal, Divriği, Gürün, Malatya, Hekimhan, Arapkir
3.7.1. Akçadağ, Darende, Doğanşehir
3.7.2. Afşin, Elbistan, Göksun, Andırın, Adana, Hatay, Tarsus, Ereğli
3.7.3. Kahramanmaraş, Gaziantep
3.7.4. Adıyaman, Halfeti, Birecik, Kilis
3.8. Ankara, Haymana, Bala, Şereflikoçhisar, Çubuk, Kırıkkale, Keskin, Kalecik, Kızılırmak, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Kayseri, Şarkışla, Gemerek
3.9. Konya, Mersin
Genel bilgiler
Telefon kodu 457 fakat şehir arası aramysa yapıcağınız 346 sayısını kullanın En son demir export basklınıyla gündeme geldi.
Kangal köpekleri ile ün salmıştır Trt Turizm Belgeselde bunun için belgesel verildi.Açılması beklenen TCDD demiryolu halen açılamadı "Kangal ağaları" diye bilinen aile aslen Haymanalı olup bu ailenin çeşitli şehirlerde akrabaları bulunmaktadır. Abdurrahman Paşanın yardımlarıyla tapu kayıtlarında görüldüğü üzere birçok yeri sahiplenmişlerdir.Mihrali beyde padişahın himmetiyle birçok yere sahip olmuş bir kısım arazileride tavşankuluoğlu Hüseyine vermiştir.Geniş toprak sahibi bu aileler Kangallı değildir.
Sivas Kangal (Çoban) Köpeği
Sivas - Merkez - Sivas Muzaffer Sarısözen Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
Kangal çoban köpeği bakımı hakkında bilgi verir misiniz?
Kangal
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Sivas iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. İlçe toprakları, küçük akarsuların böldüğü engebeli bir görünümdedir. Sıvas'ın 80 km. güneydoğusundadır. Halk, tarım ve hayvancılıkla uğraşır. Yüzölçümü 3.792 km2, ilçe nüfusu 39.912, merkez nüfusu 14.726 (1997).
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Sivas iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. İlçe toprakları, küçük akarsuların böldüğü engebeli bir görünümdedir. Sıvas'ın 80 km. güneydoğusundadır. Halk, tarım ve hayvancılıkla uğraşır. Yüzölçümü 3.792 km2, ilçe nüfusu 39.912, merkez nüfusu 14.726 (1997).
YORUMLAR