İzdüşümsel Alanın Hesaplanması İzdüşümsel alan, yer şekillerinin izdüşümünün alınması ile hesaplanan alandır. Arazi üstündeki gerçek ...
İzdüşümsel Alanın Hesaplanması
İzdüşümsel alan, yer şekillerinin izdüşümünün alınması ile hesaplanan alandır. Arazi üstündeki gerçek alan hesaplamalarında ise yer şekilleri yüzölçümü dikkate alınır. Bundan dolayı bir yerin izdüşümü alanı ile gerçek alanı arasındaki fark yardımıyla arazinin engebeliliği hakkında bilgi edinilebilir.
İzdüşüm alanı ile gerçek alan arasındaki fark fazla ise, arazinin engebesi de fazladır.
İzdüşümsel alan,
İzdüşümsel Alan = Ölçek (Payda)2 * Haritadaki Alana
formülü ile ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : 1 / 700.000 ölçekli bir haritada bir adanın kapladığı alan 15 cm2 olduğuna nazaran adanın izdüşümsel alanı kam km2 dir?
Orantıyla Cevap :
Ölçeğe nazaran, 1 santimetre 700.000 santimetre'yi göstermektedir.
1 cm2 49 * 1010 km2 yi gösterdiğine nazaran,
15 cm2 x km2'yi gösterir.
--------------------------------------------------------------
x = 15 * 49 * 1010 = 735 * 1010 cm2 dir.
cm2'yi km2'ye çevirmek gerekir. 735 * 10 cm2 = 735 km2'dir.
Formülle Cevap :
İzdüşümsel Alan = (Ölçek Paydası)2 * Haritadaki Alan
İzdüşümsel Alan = (700.000)2 * 15
İzdüşümsel Alan = 49 * 1010 * 15 = 735 * 1010 cm2
cm2'yi km2'ye çevirmek gerekir. 735 * 1010 cm2 = 735 km2'dir.
Haritadaki Alanı Hesaplama
Haritadaki alan,
Haritadaki Alan = Gerçek Alan / Ölçek (Payda)2
formülü ile ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : Gerçek alanı 590.4 km2 olan göl 1 / 1.200.000 ölçekli haritada kaç cm2 gösterilir.
Orantıyla Cevap :
Ölçeğe nazaran ;
1 santimetre 12 km'yi göstermektedir.
1 cm2 144 km2'yi gösteriyorsa
x cm2 590.4 km2'yi gösterir.
--------------------------------------------------------
x = 590.4 / 144 = 4.1 cm2 dir.
Formülle Cevap :
Haritadaki Alan = Gerçek Alan / Ölçek2 (Payda)
Haritadaki Alan = 590.4 / (12)2
Haritadaki Alan = 590.4 / 144 = 4.1 cm2
UYARI : Haritalardaki alan hesaplanırken ölçek paydasının karesi ne olursa olsun alınmalıdır.
Ölçek Hesaplama
Harita ve arazi üstündeki uzunlukların verildiği sorularda ölçek,
Ölçek (Payda) = Harita Uzunluğu / Gerçek Uzunluk
formülü ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : Arazi üstündeki 84 km'lik uzunluk, ölçeği bilinmeyen haritada 7 santimetre gösterildiğine nazaran, haritanın ölçeği nedir?
Orantıyla Cevap :
84 km santimetre'ye çevrilir.
7 santimetre 8.400.000 santimetre'yi gösteriyorsa
1 santimetre x santimetre'yi gösterir.
-----------------------------------------------
x = 1 * 8.400.000 / 7 = 1.200.000 santimetre'dir.
Ölçek : 1 / 1.200.000'dir.
Formülle Cevap :
Ölçek (Payda) = Harita Uzunluğu / Gerçek Uzunluk
Ölçek (Payda) = 7 / 8.400.000
Ölçek (Payda) = 1.200.000 santimetre
Ölçek : 1 / 1.200.000'dir.
Ölçek Hesaplama
Harita ve arazi üstündeki alanların verildiği sorularda ölçek
Ölçek (Payda) = Haritadaki Alan / Gerçek Alan kesrinin karekökü
formülü ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : Gerçek Alanı 4375 km2 olan bir göl, ölçeği bilinmeyen haritada 7 cm2 gösterildiğine nazaran haritanın ölçeği nedir?
UYARI : Harita ve arazi üstündeki alanların verildiği sorularda ölçeği hesaplarken kare kök almayı unutmayınız.
Eğim Hesaplama :
Eğim : Topoğrafya yüzeyinin yatay düzlemle yapmış olduğu açıya eğim denir.
Eğim,
Eğim = Yükseklik (m) * 100 / Yatay Uzaklık
formülü ile hesaplanır.
Örnek : A - B arasındaki uzaklık 1 / 600.000 ölçekli haritada 4 santimetre gösterilmiştir. Aralarındaki yükselti farkı 1200 m. olduğuna nazaran, A ile B arasındaki eğim binde (%o) kaçtır?
Cevap A B arasındaki gerçek uzaklık;
4 * 6 = 24 km olduğuna nazaran,
Eğim = Yükseklik Farkı (m) / Yatay Uzaklık (m) * 1000
Eğim = 1200 / 24.000 * 1000
Eğim = %o 50'dir.
UYARI : Eğim yüzde (%) olarak hesaplanırken 100 ile, binde (%o) olarak hesaplanırken 1000 ile çarpılır.
Ölçek nedir, ölçek türleri nedir?
Deltoid alanın özellikleri nedir?
Ölçek ve Ölçek Türleri
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR